Εκπαιδευτικό υλικό 28ης Οκτωβρίου για Νηπιαγωγείο και τις μικρές τάξεις του Δημοτικού

Πόλεμος και Ειρήνη – Φασισμός – 28^η Οκτωβρίου
Προτάσεις εργασίας στο Νηπιαγωγείο
Ο εορτασμός της 28^ης Οκτωβρίου στο Νηπιαγωγείο μας προσφέρει την ευκαιρία να προσεγγίσουμε τα θέματα της ειρήνης και του πολέμου και να τοποθετήσουμε τον εορτασμό της εθνικής επετείου ως επετείου μνήμης για την ηρωική αντίσταση και τον αγώνα του ελληνικού λαού και των άλλων λαών της Ευρώπης εναντίον του φασισμού, για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη ειρήνη, με αναφορά στις ιστορικές συνθήκες της εποχής, τα γεγονότα και τις αιτίες τους και τη σύνδεσή τους με το παρόν και τις συνθήκες της εποχής μας.
Πόλεμος – Ειρήνη
Πόλεμος
Δραστηριότητες
« Αν οι φωτογραφίες μιλούσαν… »
Παρατήρηση και συζήτηση
Παρατηρούμε φωτογραφίες από στιγμιότυπα της ζωής παιδιών σε καιρό πολέμου. Συζητάμε και γράφουμε κάτω από κάθε φωτογραφία τη λεζάντα που αποδίδει το περιεχόμενό της.
Ζωγραφίζω και σχολιάζω: « Τι νομίζω ότι σκέφτονται τα παιδιά της φωτογραφίας »
Το κάθε παιδί διαλέγει μία από τις φωτογραφίες της συλλογής και ζωγραφίζει αυτό που νομίζει ότι σκέφτεται/νται το/τα παιδί/α της φωτογραφίας.
Δείτε σχετικά στις ακόλουθες αναρτήσεις:
http://blogs.sch.gr/nipossas/2011/10/29/%ce%b1%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%bb%ce%bf%cf%85%cf%83%ce%b1%ce%bd-%ce%bf%ce%b9-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b9%ce%b5%cf%83/
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2012/10/28_16.html
Πίνακες καταγραφής
Τι είναι για μένα ο πόλεμος ( Λέξεις για τον πόλεμο)
Τα χρώματα του πολέμου

Ελεύθερη ζωγραφική με θέμα τον πόλεμο
Γνωρίζοντας τη Γκουέρνικα του Pablo Picasso
Η Γκερνίκα (Guernica στα ισπανικά ή Γκουέρνικα, με λατινική απόδοση στα ελληνικά, ) είναι το διασημότερο ίσως έργο του Πάμπλο Πικάσο.
Αυτός ο τεράστιος καμβάς (3,49×7,77μ.) περιγράφει την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Ήταν παραγγελία της δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας για μια έκθεση στο Παρίσι το 1937. Ο Πικάσο εμπνεύστηκε το έργο όταν, στις 26 Απριλίου της ίδιας χρονιάς, στα πλαίσια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, Γερμανοί πιλότοι της αεροπορίας των εθνικιστών βομβάρδισαν την κωμόπολη Γκερνίκα της Χώρας των Βάσκων. Στο βομβαρδισμό εκείνο σκοτώθηκαν 1.650 άνθρωποι και ισοπεδώθηκε το 70% της πόλης με 32 τόνους εκρηκτικά.
Ο Πικάσο, βαθιά δημοκρατικός, επηρεασμένος από τη φρίκη του πολέμου, ζωγραφίζει με θέμα την «ΓΚΟΥΕΡΝΙΚΑ» ένα έργο μνημειακών διαστάσεων. Στο έργο φαίνεται πεντακάθαρα η τάση του Πικάσο για ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ – ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ της μορφής και των αντικειμένων, προκειμένου μ’ αυτό να εκφράσει καλύτερα την αγωνία και τη φρίκη των ανθρώπων μπροστά στο θάνατο.
Ο πίνακας της « Γκουέρνικα » αποτελεί ένα καταπληκτικό εργαλείο επαφής των παιδιών με ένα έργο που εκφράζει τη βαρβαρότητα του πολέμου μέσα από φιγούρες που προσεγγίζουν τον τρόπο έκφρασης των παιδιών καθώς είναι αδρομερείς και συγγενείς με την παιδική ζωγραφική «τεχνοτροπία».
Προτείνουμε την ακόλουθη διαδικασία « ανάγνωσης »:
Παρακολουθούμε το ακόλουθο βίντεο τρισδιάστατης εικόνας με τον πίνακα της Γκουέρνικα :http://www.youtube.com/watch?v=jc1Nfx4c5LQ
Απομονώνουμε επιμέρους « λεπτομέρειες » του πίνακα που αποτελούν ωστόσο ολοκληρωμένες εννοιολογικά εικόνες. Τα παιδιά τις παρατηρούν, τις περιγράφουν και καταγράφουμε τα σχόλια των παιδιών κάτω από κάθε εικόνα. Συζητάμε για τα χρώματα του πίνακα και της κάθε εικόνας χωριστά και αποδίδουμε την προσωπική μας ερμηνεία σχετικά με τους συμβολισμούς τους. Στη συνέχεια αναρτούμε σε ομαδικό ταμπλό μια σύνθεση της « ανάγ νωσης ».
Ζωγραφίζουμε ατομικά ό,τι μας εντυπωσίασε περισσότερο από τον πίνακα.
Με αφορμή τον πίνακα επεξεργαζόμαστε στην ομάδα τα εξής ερωτήματα: Γιατί νομίζετε ότι γίνονται οι πόλεμοι; Ποιοι τους οργανώνουν; Ποιοι ωφελούνται; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να τους αποτρέψουμε;
Περισσότερες προτάσεις επεξεργασίας στους ακόλουθους συνδέσμους:
http://haroumenesfatsoules.blogspot.gr/2012/10/blog-post_1888.html Γκουέρνικα
http://21gym-patras.ach.sch.gr/attachments/article/297/gkoyernika.pdf
http://pythagoreionip.blogspot.gr/search/label/28%CE%B7%20%CE%9F%CE%9A%CE%A4%CE%A9%CE%92%CE%A1%CE%99%CE%9F%CE%A5  Τέχνη και 28^η Οκτωβρίου

Ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι!
Μια ταινία animation “μικρού μήκους”, χωρίς λόγια….Ιδανικό για μικρά παιδιά για προβληματισμό και συζήτηση……Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ταινία από το σύνδεσμο: http://player.vimeo.com/video/5864912

Ειρήνη
Δραστηριότητες
Παρατηρούμε φωτογραφίες από στιγμιότυπα της ζωής παιδιών σε καιρό ειρήνης. Συζητάμε και γράφουμε κάτω από κάθε φωτογραφία τη λεζάντα που αποδίδει το περιεχόμενό της.
Πίνακες καταγραφής
-      Τι είναι για μένα η ειρήνη ( Λέξεις για την ειρήνη)
-      Τα χρώματα της ειρήνης
Ελεύθερη ζωγραφική με θέμα την ειρήνη
Λογοτεχνικά κείμενα για επεξεργασία
Σ. Ζαραμπούκα, « Ειρήνη »
Φ. Χατόγλου, « Το κανόνι της ειρήνης »
Φ. Χατόγλου, « Ο πόλεμος των δασών »
Ποιήματα – Τραγούδια
Γ.Μ. Μαρίνος, «  Όταν κάνουνε πόλεμο »
Γ. Ρίτσος, « Ειρήνη »
« Γιούπι για για »
Πϊνακες ζωγραφικής
Επεξεργασία πινάκων ζωγραφικής με θέμα Πόλεμος και η ειρήνη στην ακόλουθη ιστοσελίδα:
http://www.kindykids.gr/art/544-pinakes-zwgrafikis-polemos-eirini.html?catid=89%3Aart-paintings


Φασισμός
Δραστηριότητες
Η συζήτηση με αφορμή τον πίνακα της « Γκουέρνικα» μπορεί να αποτελέσει μια καλή αφόρμηση για την προσέγγιση του φαινομένου του φασισμού ως ιδεολογίας και συμπεριφοράς – στάσης ζωής που γεννά και δρομολογεί τον πόλεμο και τον ολοκληρωτισμό στο επίπεδο της κοινωνικής ζωής και της πολιτικής συμπεριφοράς.
ü  Ομαδικό παιχνίδι (ιδέα του συναδέλφου Δημήτρη Χαλβατζιδάκη, 125^ο Νηπιαγωγείο Αθηνών)
Χωρίζουμε τα παιδιά σε δύο ομάδες : Η πρώτη ομάδα οργανώνεται στη βάση του ορισμού ενός παιδιού αρχηγού – απόλυτου μονάρχη που ορίζει του κανόνες, δίνει εντολές και τιμωρεί τους παραβάτες λειτουργώντας με αυταρχισμό και αυθαίρετη συμπεριφορά.  Η δεύτερη ομάδα οργανώνεται οριζόντια στη βάση της συνεργασίας και της αλληλεγγύης, με ρόλους που εναλλάσσονται, με συζητήσεις για την εκτίμηση των αποτελεσμάτων της δουλειάς της και δράσεις ανατροφοδότησης.
Οι δύο ομάδες εργάζονται με αυτό τον τρόπο για δυο – τρεις μέρες και μετά η τάξη συζητά για να συγκρίνει και να εκτιμήσει τους δύο διαφορετικούς « τρόπους ».
Ποιες εντυπώσεις αποκόμισε η κάθε ομάδα; Ποια περιστατικά διαδραματίστηκαν;
( διαφωνίες, συγκρούσεις, παραβιάσεις κανόνων κ.λ.π.) Πως αντιμετωπίστηκαν; Ποια ομάδα είναι πιο ευχαριστημένη;
Το τραγούδι με τα « ναι » και τα « όχι » για το φασισμό. Το τραγουδάμε με τη μελωδία του τραγουδιού « Ο ύμνος των μαύρων σκυλιών » του Λ. Κηλαηδόνη
τροποποιώντας την ιδέα  που χρησιμοποιεί η συνάδελφος στον ακόλουθο  σύνδεσμο ως εξής:
Λέμε ΟΧΙ σε: πόλεμο, όπλα, βία, φόβο, φτώχεια, πείνα, ψέματα, θάνατο, διακρίσεις.
Λέμε ΝΑΙ σε: ειρήνη, αγάπη, φιλία, ελπίδα, όνειρα, αλληλεγγύη, σχολείο, παιχνίδι, βιβλία, γέλιο, χαρά.
http://effiekyr.wordpress.com/category/28%ce%b7-%ce%bf%ce%ba%cf%84%cf%89%ce%b2%cf%81%ce%af%ce%bf%cf%8/
Βίντεο για παρακολούθηση και συζήτηση με θέμα το ρατσισμό ως μορφή του φασισμού: http://www.youtube.com/watch?v=b5QaybfAUuM



28^η Οκτωβρίου
Δραστηριότητες
Ο αγώνας των Ελλήνων ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι σε γελοιογραφίες. Επεξεργασία στο Νηπιαγωγείο
http://taniamanesi-kourou.blogspot.gr/2012/09/28-1940-40.html
ü  Ταινία κινουμένων σχεδίων για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο
http://www.youtube.com/watch?v=pGmnLoCX8BM&feature=player_embedded#t=20
Γνωριμία με το χάρτη της Ελλάδας και της Ευρώπης. Ανίχνευση των περιοχών που περιελάμβανε το μέτωπο και αυτών  που βρέθηκαν υπό ναζιστική κατοχή.
Δραστηριότητες γραφής  :« ΖΗΤΩ ΤΟ ΟΧΙ »      « ΑΕΡΑΑΑΑ »
http://edonipiagogeio.blogspot.gr/2012/10/28_23.html
ü  Παρατήρηση φωτογραφιών και συζήτηση για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, τη ναζιστική κατοχή, την εθνική αντίσταση και τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων και των άλλων υπό κατοχή λαών της Ευρώπης.
Συζητάμε και γράφουμε κάτω από κάθε φωτογραφία τη λεζάντα που αποδίδει το περιεχόμενό της.


 Φωτογραφικό υλικό της Βούλας Παπαιωάννου:
http://www.photodiodos.gr/v/library/greeks/papaioannou/
http://www.phorum.gr/viewtopic.php?p=2937691  Μελετζής φωτ. Εθν. Αντ/σης
Οι γυναίκες στον πόλεμο, την κατοχή και την αντίσταση
Παρατήρηση φωτογραφιών και συζήτηση – Ελεύθερη ζωγραφική




Γλυπτά μνημεία τέχνης για την Εθνική Αντίσταση
Παρατηρούμε τις φωτογραφίες και συζητάμε.
Περισσότερα στο σύνδεσμο:
http://www.glyptothiki.gr/%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1/%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%BF-%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF/%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7-ethniki-antistasi.aspx
Κατασκευές με πλαστελίνη ή πηλό: Ένα γλυπτό με θέμα τον αγώνα του λαού μας εναντίον των κατακτητών.
ü  Γνωριμία με την ελληνική σημαία και τις σημαίες άλλων χωρών.
Η σημαία ως σύμβολο της εθνικής ταυτότητας ενός λαού, της ιστορίας του και του πολιτισμού του.
Δραστηριότητες
http://dreamskindergarten.blogspot.gr/2011/10/blog-post_24.html
http://edo-nipiagogio.blogspot.gr/2012/10/blog-post_24.html
Τραγούδια:
Μ. Λοίζου,  «Ο δρόμος»
Εθνικός ύμνος
Λογοτεχνικά κείμενα
Φ. Μανδηλαρά, « Το έπος του ΄40 »